Oude soefimeesters
Mu’in al-Din Chishti
Hazrat Inayat Khan had een Soefi leraar uit de Chishtiyya orde. Deze orde legt de nadruk op tolerantie, openheid en de naastenliefde. Een opvallend kenmerk is dat de orde openstaat voor alle geïnteresseerden, onafhankelijk van sociale klasse of religie. De bekendste leider van de orde was Muinuddin Chishti (1141 – 1230), zijn tombe bevind zich in Ajmer en is al eeuwen een bedevaartsoord. Vanaf de 12e eeuw groeide de Chishtiyya uit tot de belangrijkste Soefi orde van het Indiase subcontinent.
In deze Soefi stroming is muziek en poëzie heel belangrijk. Door te luisteren naar muziek en poëzie kun je vrijkomen van jezelf en iets van de Goddelijke aanwezigheid ervaren.
Stroom over van vrede en vreugde,
en verspreid ze waar je ook bent
en waar je ook heen zult gaan.
Wees een laaiend vuur van waarheid,
wees een prachtige bloem van liefde
en een verzachtende balsem van vrede.
Neem jouw innerlijk licht,
en verdrijf de duisternis van onwetendheid;
los de wolken van onenigheid en oorlog op
en verspreid vriendelijkheid, vrede en harmonie onder de mensen.
Rabia Al-Basra
Rabia is misschien wel de beroemdste vrouwelijke soefi heilige. Zij leefde in Basra in het huidige Irak van ongeveer 717 tot 801. Zij stond bekend om haar ascetisme en er zijn vele legendes over haar leven. Zo wordt er verteld dat zij door de straten van de stad liep met een emmer water en een brandende fakkel. Als mensen vroegen wat ze daarmee ging doen antwoordde ze dat ze het vuur van de hel wilde blussen en dat ze de hemel in brand wilde steken. Zo zou niemand meer God aanbidden uit angst voor de hel of in de hoop op de hemel. Zij wilde ons de liefde voor de Goddelijke schoonheid leren die niet op het ik gericht was. Ook stelde ze dat onze liefde alleen op het Goddelijke gericht moet zijn en niet op zijn profeten.
Jij die voor me zorgt en die me voedt,
als ik je zou aanbidden
omdat ik bang ben voor de hel,
verbrand me dan.
Als ik je zou aanbidden
omdat ik naar de hemel wil,
verstoot me dan.
Maar als ik je aanbidden zou
om wie je bent,
toon me dan jouw prachtige gezicht.
Rumi
Jalal ad-Din Rumi leefde van 1207 tot 1273. Rumi schreef zijn mystieke gedichten in het Perzisch. Hij wordt ook wel Mevlana genoemd: ‘Onze Meester’. Zijn bekendste werk is de Masnavi dat ook wel de Perzische Koran genoemd wordt. Rumi’s soefi leraar was de derwisj Shams-al-Din van Tabriz die hem inspireerde tot zijn beroemde mystieke liefdesgedichten. Het graf van Rumi in Konya in Turkije trekt nog steeds veel bezoekers van over de hele wereld. Inayat Khan zei dat hij ons leerde dat God niet ver weg is in een hemel maar dat we Hem kunnen vinden hier op aarde en uiteindelijk in ons eigen hart.
Luister naar de rietfluit en het verhaal dat hij vertelt,
hoe hij zingt over zijn afgescheiden zijn.
Sinds ze me van mijn oorsprong hebben afgesneden,
heeft mijn klaagzang mannen en vrouwen doen huilen.
Ik zou willen dat mijn hart wordt opengescheurd van verlangen
zodat ik de pijn van deze liefde kan delen.
Hij die van zijn bron is weggehaald
verlangt ernaar terug te keren en weer heel te zijn.
Omar Khayyam
Omar Khayyam leefde van 1048 tot 1123. Zijn bekendste werk is de Rubaiyat dat uit meer dan 1000 kwatrijnen bestaat. Hij schreef over de mystieke wijn die onze spirituele dorst zal lessen en die ons de extase van de Goddelijke Liefde zal doen ervaren. Inayat Khan zei dat hij ons leerde om het beste te maken van het heden, om nu uit de beker van het Leven te drinken. Om nu gelukkig te zijn, hier in dit leven.
O Geliefde, vul de beker
die mijn vandaag zal zuiveren van de spijt over het verleden
en van de angst voor de toekomst.
Waarom aan morgen denken?
Aan mezelf met de zeven duizend jaar van gisteren?
Hafiz
Hafiz leefde van 1320 to 1390. De gedichten uit zijn Divan bezingen de Geliefde, Goddelijke dronkenschap en ware spiritualiteit, bevrijd van alle hypocrisie. Inayat Khan zei dat het zijn missie was om aan een fanatieke religieuze wereld te vertellen dat we de aanwezigheid van het Goddelijke kunnen ervaren in het hier en nu, in dit leven. De hemel is hier op aarde en wat heilig is, is niet in een kerk of in een moskee te vinden. Als God ergens te vinden zou zijn dan is het in ons eigen hart, waar de Liefde woont.
Wacht niet tot die dag morgen komt.
Praat nu met je Geliefde
Hij staat hier voor je in de vorm van je vriend
en in de vorm van je vijand;
met een beker gif of met een roos.
Realiseer je dit ten diepste om het doel van het leven te herkennen.
Saadi
Saadi leefde van 1210 tot 1292. Zijn beroemdste werk is de Rozentuin, een verzameling verhalen en gedichten over het dagelijks leven en de menselijke natuur. Het is een bron van wijsheid met verhalen en aforismen die uit diverse lagen bestaan en die ons iets kunnen leren. In zijn verhalen wijst hij op het gedrag van de derwisjen waaraan wij een voorbeeld kunnen nemen. Inayat Khan sprak vaak over het doel van het leven en hierbij haalde hij Saadi aan die ons eraan herinnert dat we hier op aarde zijn met een doel en dat we het licht van dat doel in ons hart kunnen vinden. Saadi zegt ons dat we allemaal met elkaar verbonden zijn, dat geen mens of land gelukkig kan zijn terwijl een ander ongelukkig is.
Alle mensen maken deel uit van een geheel,
Geschapen uit een en dezelfde bron.
Wanneer slechts één vinger van je lichaam pijn doet,
Zal je hele lichaam ongemak ervaren.
Jij, die onverschillig staat tegenover de ellende van een ander,
het zou ongepast zijn je een mens te noemen.
Attar
Attar leefde van 1145 tot 1221. Zijn verhalen en gedichten willen uitdrukken dat we in het hier en nu kunnen gaan ervaren dat de ziel bevrijd kan worden en zal terugkeren naar de Bron. Zijn bekendste werk is de Samenspraak van de Vogels waarin de vogels van de wereld op zoek gaan langs zeven valleien naar hun koning. Hij leert ons dat onze spirituele reis anders is voor ieder van ons, dat er niet één waarheid is, dat we ieder onze eigen unieke idealen en doelen hebben. Dat we ons niet vast moeten klampen aan onze eigen dogma’s en vaste geloofsvoorstellingen. Inayat Khan zegt dat Attar ons leert dat de bron van geluk en ongeluk zich in de mens zelf bevindt. Door ons hiervan bewust te worden kunnen we meer vertrouwd raken met dit geheim en ons levensdoel gaan vervullen.
De mensen van deze wereld zijn als drie vlinders bij een brandende kaars.
De eerste kwam iets dichterbij en zei: Ik weet wat liefde is.
De tweede raakte de vlam voorzichtig met zijn vleugels aan en zei: Ik weet hoe het vuur van de liefde kan branden.
De derde stortte zich in het vuur van de vlam en werd verteerd.
Alleen hij weet echt wat ware liefde is.
Ibn Arabi
Ibn Arabi leefde van 1165 tot 1240. Hij wordt beschouwd als de grootste filosoof van de Soefi mystiek. Hij liet vele omvangrijke werken na zoals de Mekkaanse Openbaringen en de Edelstenen van Wijsheid. Zijn allesomvattende visie was dat alle bestaan een eenheid vormt. Het verlangen schoonheid te ervaren is een diep gevoelde menselijke behoefte. Deze behoefte ons kan helpen uit te stijgen boven alle onderscheid en verschil. Schoonheid leidt ons naar het Licht. In overgave opgaan in het Goddelijke transformeert ons tot wie we werkelijk zijn.
Pir Elias Amidon spreekt over Ibn Arabi en de ruimte van het hart. De plek van spontaan aanwezig zijn, het grootste geheim dat we in ons dragen. In die ruimte, in die heldere openheid kunnen we ontspannen. We leren te leven vanuit ons hart en alle schijnbare tegenstellingen die we in het dagelijks leven tegenkomen te ervaren vanuit onvoorwaardelijke liefde.